Als opgefokte eksters kijken haar vriendinnen naar haar handen. Het liefst graaien ze die zilveren ringen meteen van haar vingers. Maar als patiënt weet zij wel beter. Dit zijn namelijk geen gewone ringen. Het zijn sieraden van atelier We Design uit Arnhem. En die draag je vanwege enorme pijn. Over sieraden die mooi mogen zijn en tegelijk pijn moeten wegnemen.

Aan een grote werkbank knipt een vrouw met een tangetje een zilveren draadje doormidden. De collega naast haar buigt intussen een ander stukje zilver in model. Bij We Design in Arnhem werken zes mensen dagelijks aan tientallen zilveren ‘juwelen’.

Het lijkt op het eerste oog gewoon een atelier van een edelsmid. Maar het grote verschil is dat hier enkel en alleen juwelen gemaakt worden die pijn bestrijden. Voor het ontwerp van mooie verlovingsringen, oorbellen met groeibriljantjes of de restauratie van een gouden hangertje is geen tijd.

Alle aandacht gaat uit naar reuma- en artrosepatiënten, mensen die hypermobiel zijn, klanten die lijden aan het Ehlers-Danlos Syndroom (EDS) en mensen met (andere) chronische (spier- of gewrichts)aandoeningen. Zij vinden dankzij de functionele sieraden van Wouter Engelshoven weer ontspanning. Voor wie niet meer kan schrijven, maakt Engelshoven een speciale ring met een balpenhouder en ook tuinieren of het opendraaien van een pot appelmoes lukt sommige patiënten weer door de hulp van de zilveren ringen en andere ortheses uit Arnhem. Engelshoven is de directeur en oprichter van We Design.

Het begon achttien jaar geleden: Engelshoven was aan het werk in zijn atelier toen een revalidatiearts binnenstapte. Hij had twee aan elkaar gelaste ringen bij zich die een Amerikaanse fysiotherapeute had ontworpen voor een patiënt. De ringen dienden als een soort van spalkje voor een pijnlijke vinger. „Maar die ringen waren te smal waardoor ze in de huid van de patiënt sneden. Hij vroeg of ik ze wat breder kon maken en dat heb ik gedaan.” Vanaf dit moment was Engelshoven verkocht.

8-vormig

De gedachte dat iemand door zijn sieraden minder of geen pijn meer zou hebben, liet hem niet meer los. Hetzelfde gold voor het inspirerende model van die twee ringen. Want uitgerekend in deze periode verwerkte hij regelmatig het eeuwigheidssymbool van de liggende acht in zijn ontwerpen.

Nu, vele honderden patiënten later weet Engelshoven dat zijn 8-vormige ringen werken. In met name Nederland en Scandinavië, maar langzaam maar zeker ook in België en Duitsland is het dagelijks leven van veel patiënten draaglijker geworden dankzij zijn Silver Splints. Ook de verzekeringsmaatschappijen in Nederland zien het nut van de zilverrings in en vergoeden ze daarom.

Behalve vingerortheses maakt We Design ook diverse hand- en polsbraces van zilver en titanium braces voor de ellebogen. Voor schouders, knieën of bijvoorbeeld enkels bestaan ook braces maar die maken Engelshoven en zijn team niet, omdat deze van andere materialen worden gemaakt.

In de wachtkamer van het Zuyderland Ziekenhuis in Sittard zit de Maastrichtse Sarah (33). Bij haar is onlangs de diagnose EDS gesteld. Ze kan de laatste tijd steeds minder met haar handen. Tuinieren gaat bijvoorbeeld niet meer. Als ze dat toch weer even probeert, heeft ze maanden later nog pijn. Daarom heeft haar revalidatiearts Emile Janssen nu Silver Splints voorgeschreven. Twee maanden geleden heeft hij haar doorverwezen naar Ortho-Technics in Heerlen. Directeur en orthopedisch instrumentenmaker Frank Theunissen van dit bedrijf heeft de ringen bij haar aangemeten, waarna We Design ze speciaal voor haar op maat heeft gemaakt. Bij de productie worden ook innovatieve technieken zoals het gebruik van een 3D-printer toegepast. Vandaag is Sarah met haar nieuwe aanwinsten voor controle in het ziekenhuis.

Begrip

Janssen is benieuwd naar de pasvorm en haar gevoel over de ringen. De revalidatiearts is in Nederland een begrip voor veel mensen met EDS of hypermobiliteit. Uit het hele land komen patiënten naar Sittard voor een consult bij Janssen. „Sinds mijn specialisatie tot revalidatiearts 25 jaar geleden ben ik al bekend met het gebruik van zilveren ringen als spalkjes voor de gewrichten in handen.” Regelmatig schrijft Janssen de Silver Splints van We Design voor. „Natuurlijk kan ik ook huidkleurige kunststof spalkjes voor de hand en pols voorschrijven. Maar die zijn veel kwetsbaarder en slijten sneller. Het voordeel is dat ze wel goedkoper zijn. Maar doordat ze minder lang meegaan dan de zilveren ringen zijn ze op de lange termijn toch duurder.”

Kunststof

Bij kinderen schrijft Janssen soms wel bewust kunststof spalkjes voor. „Juist omdat ze huidkleurig zijn en daardoor minder opvallen waardoor de kans kleiner is dat kinderen ermee gepest worden. Bovendien groeien kinderen nog en dan zijn Silver Splints misschien te duur.”

We Design heeft de zilveren ringen volgens Janssen de voorbije jaren vervolmaakt qua uiterlijk. „Ze lassen bijvoorbeeld niet twee ringen aan elkaar, maar ze gieten de ringen in een 8-vorm waardoor het één geheel is en dus sterker. Natuurlijk is Wouter Engelshoven geen arts, maar een edelsmid. Dat is een aparte tak van sport, waardoor hij met andere ogen naar patiënten en hun klachten kijkt. Hij heeft de sieradenkant eraan toegevoegd. Wij artsen denken alleen maar: wat moet een brace of spalkje doen? Maar veel artsen denken niet na over het uiterlijk van hulpmiddelen. Terwijl dat natuurlijk wel iets is waar de patiënt zich druk over maakt. Om ervoor te zorgen dat de patiënt deze functionele noodzakelijkheid ook daadwerkelijk gaat gebruiken, is het essentieel om van die ringen iets moois te maken.”

Hij vervolgt: „Als het niet mooi is, dragen patiënten het niet graag, met alle gevolgen van dien. Ik zie dat ook vaker met orthopedische schoenen die ik voorschrijf. Er zijn eigenlijk drie factoren die bepalen of mensen speciale schoenen of spalkjes gaan dragen: het uiterlijk, het uiterlijk en het uiterlijk. Dat zie je op meer vlakken. Patiënten vinden de bejegening van een arts ook veel belangrijker dan een eventuele fout die hij maakt. Als artsen fouten maken en dit ruiterlijk toegeven en een goed contact met de patiënt hebben, is dat veel belangrijker. Dus als je mij vraagt waarom ik gek ben op deze Silver Splints is het antwoord simpel: omdat mijn patiënten ze graag dragen. Daarom is het goed als mensen van verschillende werelden elkaar ontmoeten. Artsen en een edelsmid. Op zo’n moment gebeuren er geniale dingen. Geweldig!”

Na haar consult bij dokter Janssen bezoekt Sarah even een vriendin. „Oooh, wat mooi! Je bent net Rihanna.” Met grote ogen bewondert haar vriendin Sarahs handen. Zoveel blingbling, wie wil dat nou niet?

Dubbel gevoel

Maar voor Sarah is het helaas geen kwestie van willen. Toen Janssen haar vertelde dat ze EDS heeft en dat deze bindweefselaandoening nooit over zal gaan en blijvend pijn betekent, had ze een dubbel gevoel. Nooit leven zonder pijn is geen fijn vooruitzicht. Maar weten wat je mankeert en de erkenning dat je je niet aanstelt, zijn ook wel belangrijk. „Door die ringen kan ik niet meer vrij bewegen. Dat is niet fijn, hoor.”

Toch verschijnt ook een glimlach op haar gezicht na de reactie van haar vriendin. „Natuurlijk heb je die ringen liever niet nodig. Maar het is wel leuk dat iedereen ze zo mooi vindt. Dan voelt het toch wat minder stom om ze te dragen.”

Frank Theunissen van Ortho-Technics herkent deze reactie maar al te goed. „Natuurlijk is het niet leuk als je spalkjes moet dragen. Maar als het dan toch moet, dan kun je maar beter deze mooie ringen dragen. Vooral voor vrouwelijke patiënten is het uiterlijk heel belangrijk. En negentig procent van de patiënten bij wie wij de Silver Splints aanmeten is vrouw. Al komen hier ook mannelijke patiënten voor de zilveren ringen en zij hebben er ook geen problemen mee. Met hen kunnen we bijvoorbeeld ervoor kiezen om een mattere uitvoering van het zilver te vragen.”